​

 

 

 

 

 

 

 

Η ιδέα του τυπογραφείου

 

 

Ο σκοπός 

Επιλέγοντας να εισάγουμε την τεχνική του τυπογραφείου έχουμε σαν κίνητρο την ανάδειξη της σημαντικότητας της μαθητικής εργασίας στην τάξη, ώστε να καταστούν τα προϊόντά της άξια δημοσίευσης. Πάνω στην αρχή αυτή, της δημοσίευσης, της στοχευμένης προβολής των μαθητικών έργων σε κοινό έξω από τον στενό χώρο της σχολικής αίθουσας βασίζεται η λειτουργία του σταθμού εργασίας με αντικείμενο την έκδοση σε έντυπη μορφή ατομικών και συλλογικών εργασιών με επίκεντρο τον λόγο. 

​

Τα μαθησιακά και παιδαγωγικά οφέλη

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται την αξία της τυπογραφίας για τη διάδοση των ιδεών, μέσα από τη δημοσιότητα που δίνουν στα δικά τους έργα. Μέσα από το εργαστήριο συμμετέχουν στα στάδια σύνθεσης ενός εντύπου, βιώνοντας τη χαρά της δημιουργίας και την ευθύνη των επιλογών τους. Ασκούνται στη λεπτή κινητικότητα μέσα από τον χειρισμό εργαλείων, υλικών αλλά και μηχανημάτων που αξιοποιούνται στην επαγγελματική παραγωγή. Αναλαμβάνουν ρόλο κεντρικό στην όλο σχολική εργασία, καθώς συνεργάζονται με παιδιά από άλλα εργαστήρια για την παραγωγή ενός κοινού έργου.

​

Το περιεχόμενο 

Το είδος και η ποσότητα των εργαλείων που θα αξιοποιηθούν εξαρτάται από την ηλικία των μαθητών και τους παραγωγικούς στόχους που έχουμε καθορίσει για τη λειτουργία του. Όργανα όπως το ψαλίδι, το επιτραπέζιο συρραπτικό και ο διακορευτής χαρτιού μπορούν να πλαισιώνουν ένα μικρό τυπογραφείο. Ένα ράφι με χαρτί μεγέθους Α4 σε διάφορα χρώματα, ανάγλυφες υφές, πάχη θα δώσει την ποικιλία επιλογών στη συγγραφική και τυπογραφική ομάδα για την έντυπη αποτύπωση του πρωτότυπου. Αν το σχεδιαστικό μέρος είναι χειρόγραφο, η αναπαραγωγή μπορεί να γίνει στο φωτοτυπικό του σχολείου. Σε άλλη περίπτωση, χρειάζεται η εγκατάσταση ενός εκτυπωτή που θα αποτελέσει μέρος του τυπογραφείου. Φυσικά, την όλη υποδομή μπορεί να πλαισιώσει ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής στον οποίο μπορούν να γίνουν τα σχεδιαστικά μέρη και η σελιδοποίηση με τους πλέον σύγχρονους όρους. 

 

Ο καθορισμός των παραγωγικών στόχων

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε κάνει μια αρχική εκτίμηση των παραγωγικών στόχων, του αντικειμένου της δραστηριότητας. Με άλλα λόγια, τι θα παράγει το τυπογραφείο και πόσες ώρες από το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα θα αφιερώσουμε εκεί. Επίσης, ο τρόπος λειτουργίας είναι μια σημαντική παράμετρος: θα είναι τακτική η δραστηριότητα του σταθμού ή περιστασιακή; ποια παιδιά θα αναλάβουν αυτό το έργο; με ποιο τρόπο θα εναλλάσσονται; ποιος θα είναι ο επιμερισμός καθηκόντων και πώς θα γίνεται;

 

Η επιλογή του χώρου

Σε ένα σταθερό σημείο σε μια γωνιά της αίθουσας μπορεί να τοποθετηθεί μόνιμα ο σταθμός του τυπογραφείου, σε θέση που δεν εμποδίζει την ορατότητα των μαθητών στον πίνακα, κοντά σε πρίζα για τη σύνδεση των μηχανημάτων που χρειάζονται ρεύμα. Θα πρέπει να μπορεί να φιλοξενήσει τρεις-τέσσερις καθήμενους μαθητές, σε περίπτωση που θέλουμε να αναθέσουμε σε μια ομάδα να εργαστεί εκεί, παράλληλα με την εργασία άλλων ομάδων.

​

Το αντικείμενο της δραστηριότητας

Η ομάδα του τυπογραφείου αναλαμβάνει τυπογραφικές εργασίες αξιοποιώντας τα τεχνικά μέσα που της παρέχονται. Προϊόντα μπορεί να είναι​​ η αφίσα, η εφημερίδα, η πρόσκληση, το ημερολόγιο, το βιβλίο, η γιρλάντα, το σημειωματάριο, ο χάρτης, το επιτραπέζιο, η ετικέτα, η ευχετήρια κάρτα, η ευχαριστήρια κάρτα. 

​

 

 

 

Η διαθεματική διάσταση

Στην παιδαγωγική Φρενέ ο ρόλος του τυπογραφείου είναι βασικός. Αποτελεί κομβικό σταθμό στη συνολική εργασία της τάξης. Η εισφορά του στη μαθησιακή διαδικασία αναδεικνύεται μέσα από τις διαθεματικές έννοιες:

​

Α. χώρος: λειτουργικότητα της θέσης του σταθμού:

                      ΕΝΝΟΙΑ                                                ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

- εγγύτητα σε ηλεκτρική πρίζα:                                   απόσταση-μέτρηση μήκους

- ευρυχωρία για την τοποθέτηση των μηχανημάτων:   μέτρηση επιφάνειας​

Β. χρόνος: χρονοδιάγραμμα εκδόσεων:

                       ΕΝΝΟΙΑ                                               ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

-πρόγραμμα τριμήνου:                                                ημερολόγιο

​

Γ. αλληλεπίδραση: ανάληψη παραγγελιών για συγκεκριμένα έργα που εξυπηρετούν τους σκοπούς των άλλων σταθμών εργασίας (αφίσες, προσκλήσεις, κάρτες ευχών, ευχαριστήριες κάρτες)​

Δ. μεταβολή: ανάλωση υλικών​

                      ΕΝΝΟΙΑ                                                  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ      

- ανάλωση υλικών                                                        καταμέτρηση ποσότητας-πίνακας ελλείψεων​

Ε. σύστημα: συντονισμός δράσης και χειρισμού της εργαλειοθήκης και των μηχανημάτων​

Στ: ομοιότητα-διαφορά: χαρακτηριστικές ιδιότητες εντύπων​

Ζ. μέρος-σύνολο: επιμερισμός ρόλων και καθηκόντων